PSD2 schiet zijn innovatiedoelstelling voorbij

De tweede Europese richtlijn betreffende betalingsdiensten (PSD2) heeft tot doel de geldstromen in Europa te vergemakkelijken, met name door toegang tot rekeninginformatie en betalingen vanuit niet-bancaire toepassingen mogelijk te maken. Dankzij de richtlijn kunnen we financiële informatie dus op een andere manier “consumeren”. Een goed jaar na de lancering is het echter duidelijk dat PSD2 nog steeds te veel beperkingen heeft en achterloopt op de doelstellingen inzake innovatie en de vereenvoudiging van bankverrichtingen in Europa.

Dankzij de toegang tot boekhoudkundige informatie hebben actoren zoals Cake, lacunes op de financiële markt kunnen opvullen om het beheer van de persoonlijke financiën van particulieren te optimaliseren. Of een andere Brusselse speler, Accountable, die het boekhoudkundig beheer van zelfstandigen optimaliseert. Helaas, de lijst met voorbeelden is bijna uitputtend…

Deze twee Belgische bedrijven zijn dienstverleners op het gebied van rekeninginformatie. De PSD2-richtlijn legt deze AISP’s (“Account Information Service Providers”) dezelfde vereisten op als aan financiële instellingen. Hoewel voor de toegang tot het saldo en de lijst van transacties geen specifieke vergunning vereist is, moeten zij als AISP’s wel een officiële accreditatieprocedure volgen, die door de Nationale Bank wordt toegekend. Dit is een lang en gecompliceerd proces, dat uitgebreide administratie en documentatie vereist onder het mom van naleving en bestrijding van witwaspraktijken.

Dit belemmert de innovatie of de brede diversificatie van financiële diensten die de richtlijn beoogde toen zij werd opgesteld. PSD2 heeft dus meer gevolgen voor traditionele aanbieders dan voor potentiële nieuwe spelers op de markt.

Versoepeling van de eisen voor AISP’s

De Europese wetgever moet de eisen voor verstrekkers van rekeninginformatie versoepelen, waaronder de richtlijnen voor de strijd tegen het witwassen van geld, die alleen van toepassing zouden moeten zijn op de betalingsinitiatiedienstverleners (de PISP’s).

Met een lichtere en snellere regularisatieprocedure zouden meer dienstverleners zoals Cake, Accountable en andere platformen kunnen volgen. Sommige providers treden ook op als aggregators door deze connectiviteit via één enkele interface aan banken aan te bieden, waardoor de aansluitkosten voor zowel gereguleerde als niet-gereguleerde platformen worden verlaagd. Deze aggregatoren, waarvan Isabel Group deel uitmaakt, maken het dus mogelijk de toegang tot bankgegevens te vergemakkelijken voor diverse use-cases, zoals de automatische reconciliatie van facturen in boekhoudsoftware via de oplossing Ponto, dat beschikbaar is op de API marktplaats Ibanity.

Gezien het lage witwasrisico dat aan het delen van dergelijke gegevens is verbonden en het feit dat dergelijke gegevens vanuit de bankinterface kunnen worden gedownload en handmatig in elk boekhoudpakket kan worden opgeladen (zonder goedkeuring), lijkt het logisch om de toetredingsdrempel voor dit soort use-cases in het kader van PSD2 te verlagen. Dit zou een bredere adoptie mogelijk maken, wat nu juist een van de doelstellingen van deze wetgeving is.

Belangen op één lijn brengen

Een van de bijzonderheden van de interfaces die door banken aan AISP’s en PISP’s ter beschikking worden gesteld, is dat zij meestal nooit door die banken zelf worden gebruikt. De wet verplicht dit niet en het zou moeilijk zijn dit te bereiken, maar deze interfaces worden hierdoor slechts een kostenpost en de functionaliteiten alsmede de ondersteuning die aan AISP’s en PISP’s wordt geboden, laten als gevolg soms te wensen over. Als banken deze interfaces zelf zouden gebruiken voor kritische toepassingen, zou de kwaliteit aanzienlijk verbeteren. Voor AISP’s en PISP’s daarentegen zijn deze interfaces wel verplicht en dus van cruciaal belang voor de ontwikkeling van hun bedrijf. Op dit moment is er sprake van een onevenwichtige situatie en een gebrek aan afstemming van de belangen van iedereen met betrekking tot PSD2.

Naar een nieuwe generatie PSD?

Een verbetering van PSD2 ten gunste van open financiering is zeker mogelijk, mits deze meer flexibiliteit brengt ten gunste van rekeninginformatie. Bovendien moet de regelgever de controle op de AISP’s verlichten zonder in te binden aan de strikte vereisten voor PISP’s. De vernieuwingen waar de financiële wereld op hoopt, blijven zich voorlopig slechts druppelsgewijs aanbieden. Helaas zijn de desiderata van de fintechs enerzijds en die van banken anderzijds vandaag nog te verschillend om te kunnen hopen op een grootschalige verandering op Europese schaal.